RİSKLİ YAPILARDA KİRACILARIN HAKLARI NELERDİR ?

Öncelikle, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen, merkez üssü Kahramanmaraş olarak belirlenen 7.7 ve 7.6 şiddetinde olduğu belirlenen depremler, Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Malatya ve Kilis başta olmak üzere ülkemizin derinden etkilendiği deprem nedeniyle yaralı vatandaşlarımızın bir an evvel sağlıklarına kavuşmalarını bekleyerek, deprem sırasında ve sonrasında yaşanan gelişmelere ilişkin duyduğumuz derin üzüntüyle birlikte en içten şekilde geçmiş olsun dileklerimizi sunar; sizin, ailenizin ve sevdiklerinizin sıhhatte olduğunu temenni ederiz. Vefat eden vatandaşlarımızın da mekanlarının cennet olmasını geri de kalanlara sabırlar dileriz.
Yıkılma ya da ağır hasar görme ihtimali bulunan binalara riskli yapı denir. Yetkili kuruluşlar tarafından inceleme yapılarak binanın riskli yapı olup olmadığı belirlenir. Teknik verilere dayanan bu incelemeye ise riskli yapı tespiti denir.
Bir taşınmazın yapılacak teknik inceleme sonrasında; alanın, zemin yapısı veya üzerindeki yapılaşma sebebiyle can ve mal kaybına yol açma riski taşıdığına dair teknik raporu alınarak riskli yapı olarak tespit edilmesi halinde söz konusu taşınmazın yıkılması için bildirim ancak mal sahibine yapılabilmekte, sırf kira gelirinden geri kalmamak için kiracısına bu durumu bildirmeyen mal sahipleri oluşabilecek maddi ve manevi tüm tazminatlar ile cezai sorumlulukla karşı karşıya kalabilecektir.
BU MİNVALDE; KİRACI OTURDUĞU EVİN RİSKLİ YAPI OLDUĞUNU NASIL ÖĞRENEBİLİR SORUSUNA YANIT VERMEK İSTERİZ.
Teknik raporun düzenlenmesinden sonra kiracı ilgili idareye başvurmak suretiyle oturduğu yer hakkında oluşturulan raporun sonucunu öğrenme hakkına haizdir.
RAPORDA İKAMET ETTİĞİ KONUTUN RİSKLİ BİR YAPI OLDUĞU TESPİT EDİLMESİ HALİNDE BU DURUMDA MÜLK SAHİBİNİN AYIPTAN SORUMLULUĞU GÜNDEME GELECEKTİR.
Kira sözleşmesinde, kiraya verenin en önemli borçlarından birisi de ayıptan doğan sorumluluktur. Kira sözleşmesinin sürekli edimli bir sözleşme olmasının sonucu olarak kiraya veren, teslimden önceki ayıplardan olduğu gibi teslimden sonraki ayıplardan da sorumlu tutulmuştur.
Kiraya verenin ayıptan sorumlu olması için kusurlu olmasına gerek yoktur. Kiraya verenin ayıptan doğan sorumluluğunda, başlangıçtaki ayıplarda kiracı borçlunun temerrüdü hükümlerinden de yararlanabileceği gibi Kanunda kendisine tanınan ayıbın giderilmesini isteme, kiralananın ayıpsız benzeri ile değiştirilmesini isteme, kira bedelinden indirim yapılmasını isteme ve sözleşmeyi fesih hakkından da yararlanabilir. Kiraya verenin kusurlu olması halinde kiracı, seçimlik hakları ile birlikte tazminat da talep edebilecektir.
Kiralanan sonradan ayıplı duruma gelirse kiracı, kiraya verenden ayıpların giderilmesini veya kira bedelinden ayıpla orantılı bir indirim yapılmasını ya da zararının giderilmesini isteyebilir. Ancak, zararın giderilmesi istemi diğer seçimlik hakların kullanılmasını önlemez.
ÖNEMLİ AYIP DURUMUNDA KİRACI SÖZLEŞMEYİ FESHEDEBİLİR.
Mal Sahibi tarafından kiracıya kiralanan taşınmaz hakkında zemin yapısı veya üzerindeki yapılaşma sebebiyle can ve mal kaybına yol açma riski taşıdığına dair teknik raporu alınması ve bu durumun kiracıya bildirilmemesi halinde Türk Borçlar Kanuna göre kiracı, kendisine evin riskli yapı olduğunu bildirmeyen mal sahibinden maddi ve manevi zararların tazminini isteyebilir.
HATTA KİRACI BU YOLLA OLUŞABİLECEK MAL VE CAN KAYIPLARI SONRASINDA KENDİSİNE BİLDİRİMDE BULUNMAYAN EV SAHİBİ HAKKINDA SUÇ DUYURUSUNDA BULUNMAK SURETİYLE AÇILACAK KAMU DAVASINDA CEZA VERİLMESİNİ SAĞLAYABİLİR.
Av. İrem ALTIN